Polikistik Over
Dr. Burak Hacıhanefioğlu
polycysticovary.net internet sitesinde yer alan tıp içerikli yazı ve videoların tümü Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Hacıhanefioğlu tarafından hazırlanmış olup, telif hakları yasal koruma altına alınmıştır. İzinsiz kaynak gösterilerek dahi başka bir yerde yayınlanamaz.
Yumurta gelişiminin ve buna bağlı olarak yumurtlama tarihinin değişken olması polikistik over sendromu olan kadınların bir kısmında planlanmayan gebeliklerin diğer kadınlara göre daha fazla görülmesine neden olmaktadır.
1-Doğum kontrol haplarının polikistik over sendromu tedavisinde yeri olmadığı gibi yan etkileri nedeniyle gebelikten korunma yani doğum kontrol yöntemi amacıyla kullanılması da doğru değildir. Doğum kontrol hapları suni östrojen (ethinyl estradiol) ve suni progesteron hormonu içermektedir. Polikistik over sendromu olan fazla kilolu kadınlarda bacak damarlarının tıkanıklığı (derin ven trombozu), selülit, varis, insülin direnci, depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik sorunlar, migren, pankreas iltihabı, safra kesesi taşları, kilo artışı ve meme kanseri gibi suni östrojen ve suni progesteron hormonlarına bağlı olarak görülen yan etkiler daha kolaylıkla ortaya çıkabilmektedir. Doğum kontrol hapları doğuştan pıhtılaşma bozukluğu olanlar tarafından kullanıldığında kişinin hayatını kaybetmesine yol açabilmektedir. The Guardian ve Le Figaro gazetelerinde doğum kontrol haplarının neden olduğu ölümlerle ilgili haberlere ulaşabilirsiniz.Doğum kontrol hapları östrojen ve progesteron hormonu içerdiği için polikistik over sendromu tedavisinin takibi amacıyla belirli aralıklarla yapılan hormon tahlili sonuçlarını da etkilemektedir. Bu durum polikistik over sendromu tedavisini ve takibini zorlaştırmaktadır.
2-İçinde fazla miktarda östrojen ve progesteron hormonu içeren ayda bir yapılan (aylık) iğnelerin ve fazla miktarda progesteron hormonu içeren üç ayda bir yapılan iğnelerin de doğum kontrol haplarına benzer yan etkileri nedeniyle polikistik over sendromu olan kadınların büyük çoğunluğunda kullanılması uygun değildir. Bu iğneleri kullanan kadınlarda çoğunlukla zaman içinde adet kanaması tamamen kesiliyor veya bir kısmında da kişinin günlük hayatını etkileyecek şekilde sürekli lekelenme tarzında ara kanamalar görülüyor. Adet kanamasının tamamen ortadan kalkması polikistik over sendromu olan kadınlarda istemeden gebe kalma veya menopoza girme endişesi gibi psikolojik sıkıntılara neden olmaktadır. 3-Suni bir progesteron hormonu olan levonorgestrel içeren rahim içi araçların (Spiral) progesteron hormonunun yan etkileri nedeniyle polikistik over sendromu olan kadınların büyük çoğunluğunda kullanılması uygun değildir. Levonorgestrel içeren doğum kontrol haplarında olduğu gibi bu hormonu içeren rahim içi araçlar (spiral) da meme kanseri ihtimalini arttırmaktadır(4). Rahim içi araçtan gereğinden fazla miktarda salınan progesteron hormonu adet kanamasının tamamen kesilmesine veya bazen aşırı kanamalara veya lekelenme şeklinde uzun süren kanamalara neden olmaktadır. Progesteron hormonu içeren rahim içi araçları kullanan kadınlarda görülen uzun süren fazla miktarda adet kanamaları ve lekelenme kanamalarının rahim içi araçtan mı yoksa içerdiği progesteron hormonundan mı kaynaklandığını anlamak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle uzun süren fazla miktarda adet kanamaları ve lekelenme kanamalarının olması progesteron hormonu içeren rahim içi aracın çıkartılmasına neden olmaktadır. Ayrıca bu yöntem progesteron hormonu içerdiği için polikistik over sendromu tedavisinin takibi amacıyla belirli aralıklarla yapılan hormon tahlili sonuçlarını da etkilemektedir. Bu durum polikistik over sendromu tedavisini ve takibini zorlaştırmaktadır. 4-Hormon içermeyen mekanik etkili rahim içi araçların (spiral) kullanımında diğer yöntemlerde östrojen ve progesteron hormonlarına bağlı olarak görülen yan etkiler görülmemektedir. Adet kanamasının tamamen kesilmesi, aşırı kanamalar veya lekelenme şeklinde uzun süren kanamalar da diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında hormon içermeyen mekanik rahim içi araçlarda çok daha az oranda görülmektedir. Bu yöntem herhangi bir hormon içermediği için polikistik over sendromu tedavisinin takibi amacıyla belirli aralıklarla yapılan hormon tahlili sonuçlarını da etkilememektedir. Bu durum polikistik over sendromu tedavisini ve takibini kolaylaştırmaktadır.∗Polikistik over sendromu olan kadınlarda ister doğum yapmış olsun ister yapmamış olsun en uygun gebelikten korunma yöntemi herhangi bir hormon içermeyen mekanik etkili rahim içi araçların (spiral) kullanılmasıdır (1,2,3).
Kaynaklar
1-Use of intrauterine devices in nulliparous women. Lohr PA, Lyus R, Prager S. Contraception. 2017 Jun;95(6):529-537.
2-The safety of intauterine devices among young women: a systematic review. Jatlaoui TC, Riley HE, Curtis KM. Contraception. 2017 Jan;95(1):17-39.
3-Intrauterine Contraception Continuation in Adolescents and Young Women: A Systematic Review. Usinger KM, Gola SB, Weis M, Smaldone A. J Pediatr Adolesc Gynecol. 2016 Dec;29(6):659-667.
4-Contemporary Hormonal Contraception and the Risk of Breast Cancer. Mørch LS, øSkovlund CW, Hannaford PC, Iversen L, Fielding S, Lidegaard Ø. N Engl J Med. 2017 Dec 7;377(23):2228-2239.
Bunları da İnceleyin;
Doğum Kontrol Hapları ve Polikistik Over Sendromu
Polikistik Over Sendromu’nda Adet Düzensizliği ve Tedavisi
Polikistik Over Sendromu’nda Tüylenme Artışı ve Tedavisi
Polikistik Over Sendromu’nda Sivilce ve Tedavisi
