Polikistik Over Sendromu’nda Yumurta Gelişimi ve Yumurtlama

Dr. Burak Hacıhanefioğlu

polycysticovary.net internet sitesinde yer alan tıp içerikli yazı ve videoların tümü Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Hacıhanefioğlu tarafından hazırlanmış olup, telif hakları yasal koruma altına alınmıştır. İzinsiz kaynak gösterilerek dahi başka bir yerde yayınlanamaz.


Bir adet döngüsü adet kanamasının 1. gününden itibaren başlayan ve takip eden adet kanamasının 1. gününe kadar devam eden süredir (Örneğin; 28-30 gün). Bir adet döngüsünün sonunda adet kanamasının olması polikistik over sendromu olan kadınların bir kısmı haricinde genellikle o adet döngüsünde yumurtlamanın olduğunu göstermektedir.

Aşağıdaki 1. grafikte normal bir adet döngüsünde FSH, LH, Estradiol ve Progesteron olarak bilinen hormonların miktarları adet döngüsünün belirli günlerinde değişiklik göstermektedir. Bu hormonlarda olan değişikliklerin sonucunda yumurtayı içinde taşıyan küçük keseciğin büyümesi ve yumurtlama sağlanmaktadır.

Aşağıdaki 1. grafikte sarı keseciğin içinde gösterilen kırmızı yuvarlak yapı yumurtadır. Adet kanaması ile birlikte yumurtalıklardan birinde yumurtayı içinde bulunduran küçük keseciklerden bir tanesi FSH hormonunun (aşağıdaki 1. grafikte sarı renk çizgi ) etkisiyle büyümeye başlar. Aynı zamanda estradiol hormonu (aşağıdaki 1. grafikte mavi renk çizgi) adet kanaması ile birlikte dışarı atılacak olan rahim iç tabakasının kalınlaşmasını sağlar. Belirli bir büyüklüğe gelen keseciğin duvarı LH hormonu miktarının (aşağıdaki 1. grafikte yeşil renk çizgi) en üst seviyeye ulaşmasından yaklaşık 36 saat sonra çatlar ve keseciğin içinde bulunan yumurta dışarıya atılır. Yumurtanın keseciğin içinden dışarıya atılmasına yumurtlama (ovulasyon) denilmektedir.

Yumurtlama olduktan sonra yumurta ile sperm karşılaşırsa gebelik oluşur ya da karşılaşmadığı taktirde yaklaşık 14 gün sonra adet kanaması meydana gelir.

Yumurtlamadan yaklaşık 7 gün sonra progesteron hormonu miktarı (aşağıdaki 1. grafikte kırmızı renk çizgi) adet döngüsü içindeki en üst seviyeye ulaşır. Bu nedenle yumurtlamanın olup olmadığı progesteron hormonu miktarının kanda ölçülmesiyle tespit edilebilir. Progesteron hormonu miktarı adet döngüsü içinde en üst seviyeye ulaştıktan 7 gün sonra adet kanaması gerçekleşir. Adet kanamasının başlaması ile bir adet döngüsü tamamlanır ve yeni bir adet döngüsü başlar. Düzenli olarak adet gören bir kadında yukarıda anlatılan olaylar her adet döngüsünde tekrarlanmaktadır.

Aşağıdaki grafikte polikistik over sendromu’nda FSH, LH, Estradiol ve Progesteron hormonlarının miktarları normal bir adet döngüsünden farklı olarak döngünün belirli günlerinde değişiklik göstermemektedir.

Aşağıdaki grafikte 4 farklı renk çizgi olarak görülen hormonların miktarları adet döngüsü boyunca hep aynı seviyede kalmaktadır. Bu nedenle yumurtayı taşıyan küçük keseciğin büyümesi ve keseciğin duvarının çatlaması olmamaktadır. Yumurta keseciğin içinden dışarı atılamadığı için yumurtlama olmamakta (anovulasyon) veya daha geç (oligoovulasyon) olmaktadır. Bu nedenle cinsel ilişki sırasında ortamda sperm ile karşılaşacak yumurta olmadığı için gebelik oluşmamaktadır. Bu durumda gebelik oluşmamakla birlikte yumurtlama olmadığı için adet kanaması da meydana gelmemektedir.