Polikistik Over Sendromu’nda Gebelikte Karşılaşılan Sorunlar

Dr. Burak Hacıhanefioğlu

polycysticovary.net internet sitesinde yer alan tıp içerikli yazı ve videoların tümü Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Hacıhanefioğlu tarafından hazırlanmış olup, telif hakları yasal koruma altına alınmıştır. İzinsiz kaynak gösterilerek dahi başka bir yerde yayınlanamaz.

Polikistik over sendromu olan bir kadında gebelikte ortaya çıkabilen sorunlar gebelik haftasına göre sırasıyla aşağıda belirtilmiştir;

1-Polikistik over sendromu’nun A ve B grubuna giren kişilerde gebeliğin süresi diğer gebelerde olduğu gibi son adet tarihine göre hesaplanırsa gebelik hesaplanan zamandan daha küçük bulunmaktadır. Bunun nedeni bebeğin içinde bulunduğu gebelik kesesinin gelişme geriliği değildir. Bu kişilerde yumurta gelişimi ve yumurtlamanın gecikmeli olması nedeniyle 28-30 günde bir düzenli adet kanaması olmadığı için gebelik son adet tarihinin ilk gününden 14 gün sonra oluşmamaktadır. Bu nedenle gebelik 14. günden daha sonraki bir zamanda oluştuğu için son adet tarihine göre daha küçük bulunmaktadır.

2-Polikistik over sendromu olan gebe bir kadında karşılaştığımız sorunlardan bir diğeri gebeliğin erken döneminde görülen düşüklerdir (Abortus). Polikistik over sendromu’nda ilk 13 hafta içinde düşük yapma ihtimali diğer gebelerden daha fazladır. İnsülin direnci düşük yapma ihtimalini arttıran bir durumdur. Çoğunlukla fazla kilolu kişilerde görülen insülin direnci polikistik over sendromu’nda normal kilolu ve hatta zayıf kişilerde görülebilmektedir. Bu nedenle gebelik öncesi dönemde polikistik over sendromu olan normal kilolu ve hatta zayıf kadınlarda dahi fazla kilolu veya şişman kadınlarda olduğu gibi insülin direnci araştırılmalıdır. Bir kişide ister polikistik over sendromu olsun ister olmasın fazla kilo veya şişmanlık düşük yapma ihtimalini arttıran durumlardır. Polikistik over sendromu olan kişilerin yarısından çoğu fazla kiloya sahip ya da şişmandır. Bu nedenle kilo fazlalığı da bu kişilerde düşük yapma ihtimalini arttırmaktadır.
Polikistik over sendromu ve insülin direnci olan fazla kilolu kadınlarda gebelik öncesi dönemde insülin direncinin tedavi edilmesi ve fazla kiloların verilmesi gebelik döneminde düşük yapma ihtimalini önemli derecede düşürmektedir.

3-Polikistik over sendromu olan gebe bir kadında görülen diğer bir sorun genellikle gebeliğin 24. haftasından sonra ortaya çıkan şeker hastalığıdır (Gestasyonel Diabetes Mellitus). Polikistik over sendromu olan kadınların önemli bir kısmında zaten gebelik öncesi dönemde şeker hastalığının önceki aşaması olan insülin direnci vardır. Bu nedenle polikistik over sendromu ve insülin direnci olan kadınlarda gebelik döneminde şeker hastalığı daha sık görülmektedir. Polikistik over sendromu olan gebelerde şeker hastalığı genellikle diğer kadınlardan farklı olarak gebeliğin 24. haftasından daha önce ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle polikistik over sendromu olan gebelerde şeker hastalığı geç kalınmadan teşhiş ve tedavi edilmelidir. Teşhiş ve tedavide geç kalındığı taktirde şeker hastalığı nedeniyle kan şekeri gebelik süresince normal seviyelerde tutulamayacağı için buna bağlı olarak iri bebek gelişimi, ölü doğum, bebeğin akciğerlerinin gelişmemesi gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.

4-Polikistik over sendromu olan gebelerde karşılaşılan diğer bir sorun gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkabilen pre-eklampsi’ dir. Pre-eklampsi genellikle 34. haftadan sonra görülmektedir. İdrarda protein atılımı, vücutta su tutulumu (ödem) ve kan basıncı yüksekliği vardır. Pre-eklampsi genelikle polikistik over sendromu ve insülin direnci olan fazla kilolu gebelerde görülmektedir. Pre-eklampsi bebeğin gelişiminde geriliğe, plasenta’ nın yani bebeğin eşinin rahim duvarından ani bir şekilde ayrılmasına bağlı olarak anne ve bebeğin hayatını tehlikeye sokabilen aşırı kanamalara, baş ağrısı, görme sorunu, kasılmalar ve bilinç kaybına neden olabilir. Gebelik döneminde kan basıncı takibinde yükseklik saptanması ve özellikle bacaklarla birlikte yüz ve el gibi vücudun diğer bölgelerinde de ödem oluşması durumunda pre-eklampsi’ den şüphelenilmelidir.

5-Polikistik over sendromu’nda gebelerin bir kısmının fazla kilolu veya şişman olması ve gebelik şekerine bağlı bebeğin iri olması gibi durumlar nedeniyle doğum şeklinin sezaryen olma ihtimali yüksek olmakla birlikte bu kişilerin normal doğum yapmalarında da polikistik over sendromu’na bağlı olarak herhangi bir sakınca yoktur.

Polikistik over sendromu tedavisinde doğum kontrol hapı kullanılması doğru değildir.