Dr. Burak Hacıhanefioğlu
polycysticovary.net internet sitesinde yer alan tıp içerikli yazı ve videoların tümü Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Burak Hacıhanefioğlu tarafından hazırlanmış olup, telif hakları yasal koruma altına alınmıştır. İzinsiz kaynak gösterilerek dahi başka bir yerde yayınlanamaz.
En çok ağrı şikayeti (migren, bel ağrısı) için tercih edilen geleneksel Çin tıbbının (Traditional Chinese Medicine) bir parçası olan akupunktur kullanımı gittikçe yaygınlaşmaktadır (1,2,3,4,30,31). Akupunktur son zamanlarda polikistik over sendromu tedavisinde de kullanılmaya başlanmıştır.
Akupunktur vücudun çeşitli bölgelerinde bulunan kaslarda veya kulak üzerinde belirli akupunktur noktalarına iğne batırılarak yapılan bir tedavi yöntemidir. İğne batırıldıktan sonra sinir sisteminin uyarılması belirli bir süre elle (manual) ya da elektrik akımı (electrostimulation) kullanılarak yapılmaktadır(5,6,7). İğne batırılan akupunktur noktalarında uyarılan sinirler (peripheral nerves) omurilik ve beyinde bulunan bazı sinir hücrelerini (neurons) etkin (aktif) hale getirmektedir(5,6,7).
SAKINCALARI;
1-Akupunktur uygulamasının başarısını diğer tedavi yöntemleriyle kıyaslayan güvenilir karşılaştırmalı bilimsel çalışmaların (Randomised Controlled Trials) yetersiz sayıda olması,
2-Kullanılan akupunktur noktalarının yerleri, akupunktur uygulamasının süresi ve uygulama sıklığı gibi konularda ortak bir fikir birliğinin olmaması, 3-Belirlenmiş akupunktur noktaları ile rastgele seçilen yerlere yapılan iğne uygulamaları (Sham acupuncture) arasında sonuçlar açısından fazla bir fark olmaması, 4-Etkisinin ne kadar süre devam ettiğinin bilinmemesi, 5-Çoğunluğu Çin kaynaklı olan çalışmalarda çoğunlukla akupunktur uygulaması ile birlikte bitkisel tedavi (Herbal Medicine) yöntemlerinin de uygulanmış olması, 6-Etki mekanizmasının henüz tam olarak ortaya konulmamış olması,∗akupunktur yönteminin tek başına başarısını anlamamızı zorlaştırmaktadır.
Etki Mekanizması;
Beyinde hipotalamus bölgesinde GnRH (Gonadotropin-releasing hormone) salgılayan sinir hücreleri (neurons) bulunmaktadır(10,11). GnRH hormonunun belirli aralıklarla artışlar ve azalışlar gösterek (pulsatile) salgılanmasına bağlı olarak hipofiz bezinde LH ve FSH hormonların üretim sıklığı (frequency) ve miktarları (amplitude) belirlenmektedir(10,11).
Polikistik over sendromu olan kadınların bir kısmında GnRH hormonu salgılayan sinir hücrelerinden oluşan jeneratör (dinamo) fazla çalışmaktadır (hyperactive)(10,11,12). GnRH hormonunun salgılanma sıklığının artması hipofiz bezinde üretilen LH hormonunun salgılanma sıklığının (frequency) ve kan dolaşımında bulunan miktarının artmasına neden olmaktadır(10,12,13,14,15,16,17,18,19). LH (luteinizing hormon) miktarının artması erkeklik hormonlarının yumurtalıkta yapımını arttırmakta (hiperandrogenism) ve yumurtlama öncesi olgun folikül (dominant) gelişimini ve yumurtlamayı (ovulasyon) engellemektedir(12,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29).
Beyinde belirli bölgelerde pro-opiomelanocortine (POMC) den üretilen ß- endorfin (opioid) hipotalamus bölgesinde bulunan GnRH (Gonadotropin-releasing hormone) salgılayan jeneratörün (dinamo) çalışmasını baskılamaktadır (inhibition)(8,9,32,33,34,35,36,39,40). Polikistik over sendromu olan kadınların bir kısmında akupunktur uygulaması sonrasında ß- endorfin miktarının hipotalamus ve hipofiz bezinde artması nedeniyle hipotalamus’tan fazla miktarda salgılanan GnRH (Gonadotropin-releasing hormone) ve hipofiz’den fazla miktarda salgılanan LH (Luteinizing hormon) miktarları azalmaktadır(32,33,34,35,41). Bunun sonucunda polikistik over sendromu olan kadınların bir kısmında akupunktur uygulamasını takiben yumurtlama öncesi olgun folikül (dominant) gelişimi ve yumurtlama (ovulasyon) olduğu için adet kanamaları daha düzenli (Eumenorrhea) olmaktadır(32,33,34,35,37,38,41).
∗Polikistik over sendromu olan kadınlarda çocuk isteği ve adet düzensizliği tedavisinde ancak diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanıldığı taktirde bir miktar fayda sağlayabilir.
∗Akupunktur yönteminin polikistik over sendromu tedavisinde tek başına kullanılması doğru değildir.
Kaynaklar
1-Acupuncture–from empiricism to science: functional background to acupuncture effects in pain and disease. Andersson S, Lundeberg T. Med Hypotheses. 1995 Sep;45(3):271-81.
2-Acupuncture in practice: mapping the providers, the patients and the settings in a national cross-sectional survey. Hopton AK, Curnoe S, Kanaan M, Macpherson H. BMJ Open. 2012 Jan 11;2(1):e000456.
3-Prevalence of complementary and alternative medicine (CAM) use by the general population: a systematic review and update. Harris PE, Cooper KL, Relton C, Thomas KJ. Int J Clin Pract. 2012 Oct;66(10):924-39.
4-Complementary and alternative medicine use in Australia: a national population-based survey. Xue CC, Zhang AL, Lin V, Da Costa C, Story DF. J Altern Complement Med. 2007 Jul-Aug;13(6):643-50.
5-Acupuncture Points and Their Relationship with Multireceptive Fields of Neurons. Quiroz-González S, Torres- Castillo S, López-Gómez RE, Jiménez Estrada I. J Acupunct Meridian Stud. 2017 Apr;10(2):81-89.
6-Acupuncture modulates the neuro-endocrine-immune network. Ding SS, Hong SH, Wang C, Guo Y, Wang ZK, Xu Y. QJM. 2014 May;107(5):341-5.
7-A New Perspective of Acupuncture: The Interaction among Three Networks Leads to Neutralization. Li NC, Li MY, Chen B, Guo Y. Evid Based Complement Alternat Med. 2019 Feb 24;2019:2326867.
8-–Pituitary stalk portal blood collection in rhesus monkeys: evidence for pulsatile release of gonadotropin-releasing hormone (GnRH). Carmel PW, Araki S, Ferin M. Endocrinology. 1976 Jul;99(1):243-8.
9-Frequency and amplitude of gonadotropin-releasing hormone stimulation and gonadotropin secretion in the rhesus monkey. Wildt L, Häusler A, Marshall G, Hutchison JS, Plant TM, Belchetz PE, Knobil E. Endocrinology. 1981 Aug;109(2):376-85.
10-GnRH pulse frequency-dependent differential regulation of LH and FSH gene expression. Thompson IR, Kaiser UB. Mol Cell Endocrinol. 2014 Mar 25;385(1-2):28-35.
11-The frequency of gonadotropin-releasing-hormone stimulation differentially regulates gonadotropin subunit messenger ribonucleic acid expression. Dalkin AC, Haisenleder DJ, Ortolano GA, Ellis TR, Marshall JC. Endocrinology. 1989 Aug;125(2):917-24.
12-The origins and sequelae of abnormal neuroendocrine function in polycystic ovary syndrome. Blank SK, McCartney CR, Marshall JC. Hum Reprod Update. 2006 Jul-Aug;12(4):351-61.
13-Circulating luteinizing hormone pulse frequency in women with polycystic ovary syndrome. Kazer RR, Kessel B, Yen SS. J Clin Endocrinol Metab. 1987 Aug;65(2):233-6.
14-Opioidergic regulation of LH pulsatility in women with polycystic ovary syndrome. Berga SL, Yen SS. Clin Endocrinol (Oxf). 1989 Feb;30(2):177-84.
15-Inappropriate secretion of follicle-stimulating hormone and luteinizing hormone in polycystic ovarian disease. Yen SS, Vela P, Rankin J. J Clin Endocrinol Metab. 1970 Apr;30(4):435-42.
16-Determinants of abnormal gonadotropin secretion in clinically defined women with polycystic ovary syndrome. Taylor AE, McCourt B, Martin KA, Anderson EJ, Adams JM, Schoenfeld D, Hall JE. J Clin Endocrinol Metab. 1997 Jul;82(7):2248-56.
17-Hyperfunction of the hypothalamic-pituitary axis in women with polycystic ovarian disease: indirect evidence for partial gonadotroph desensitization. Waldstreicher J, Santoro NF, Hall JE, Filicori M, Crowley WF Jr. J Clin Endocrinol Metab. 1988 Jan;66(1):165-72.
18-Genome-wide association of polycystic ovary syndrome implicates alterations in gonadotropin secretion in European ancestry populations. Hayes MG, Urbanek M, Ehrmann DA, Armstrong LL, Lee JY, Sisk R, Karaderi T, Barber TM, McCarthy MI, Franks S,Lindgren CM, Welt CK, Diamanti-Kandarakis E, Panidis D, Goodarzi MO, Azziz R, Zhang Y, James RG, Olivier M,Kissebah AH; Reproductive Medicine Network, Stener-Victorin E, Legro RS, Dunaif A. Nat Commun. 2015 Aug 18;6:7502.
19-Metabolic regulation of androgen production by human thecal cells in vitro. Nahum R, Thong KJ, Hillier SG. Hum Reprod. 1995 Jan;10(1):75-81.
20-Estradiol production by granulosa cells of normal and polycystic ovaries: relationship to menstrual cycle history and concentrations of gonadotropins and sex steroids in follicular fluid. Mason HD, Willis DS, Beard RW, Winston RM, Margara R, Franks S. J Clin Endocrinol Metab. 1994 Nov;79(5):1355-60.
21-Premature response to luteinizing hormone of granulosa cells from anovulatory women with polycystic ovary syndrome: relevance to mechanism of anovulation. Willis DS, Watson H, Mason HD, Galea R, Brincat M, Franks S. J Clin Endocrinol Metab. 1998 Nov;83(11):3984-91.
22-Etiology of anovulation in polycystic ovary syndrome. Franks S, Mason H, White D, Willis D. Steroids. 1998 May-Jun;63(5-6):306-7.
23-Follicle dynamics and anovulation in polycystic ovary syndrome. Franks S, Stark J, Hardy K. Hum Reprod Update. 2008 Jul-Aug;14(4):367-78.
24-Increased protein expression of LHCG receptor and 17α-hydroxylase/17-20-lyase in human polycystic ovaries. Comim FV, Teerds K, Hardy K, Franks S. Hum Reprod. 2013 Nov;28(11):3086-92.
25-Developmental programming: rescuing disruptions in preovulatory follicle growth and steroidogenesis from prenatal testosterone disruption. Veiga-Lopez A, Moeller J, Abbott DH, Padmanabhan V. J Ovarian Res. 2016 Jun 29;9(1):39.
26-Thecal cell sensitivity to luteinizing hormone and insulin in polycystic ovarian syndrome. Cadagan D, Khan R, Amer S. Reprod Biol. 2016 Mar;16(1):53-60.
27-Current concepts of the roles of follicle stimulating hormone and luteinizing hormone in folliculogenesis. Hillier SG. Hum Reprod. 1994 Feb;9(2):188-91.
28-Cellular aspects of pre-ovulatory folliculogenesis in primate ovaries. Hillier SG, Harlow CR, Shaw HJ, Wickings EJ, Dixson AF, Hodges JK. Hum Reprod. 1988 May;3(4):507-11.
29-Intrafollicular paracrine function of ovarian androgen. Hillier SG. J Steroid Biochem. 1987;27(1-3):351-7.
30-Meta-analysis: acupuncture for low back pain. Manheimer E, White A, Berman B, Forys K, Ernst E. Ann Intern Med. 2005 Apr 19;142(8):651-63.
31-Acupuncture for the prevention of tension-type headache. Linde K, Allais G, Brinkhaus B, Fei Y, Mehring M, Shin BC, Vickers A, White AR. Cochrane Database Syst Rev.2016 Apr 19;4:CD007587.
32-Close anatomical associations between beta-endorphin and luteinizing hormone-releasing hormone neuronal systems in the human diencephalon. Dudás B, Merhenthaler I. Neuroscience. 2004;124(1):221-9.
33-The influence of acupuncture stimulation on plasma levels of LH, FSH, progesterone and estradiol in normally ovulating women. Aso T, Motohashi T, Murata M, Nishimura T, Kakizaki K. Am J Chin Med (Gard City N Y). 1976 WINTER;4(4):391-401.
34-Acupuncture normalizes dysfunction of hypothalamic-pituitary-ovarian axis. Chen BY. Acupunct Electrother Res. 1997;22(2):97-108.
35-Relationship between blood radioimmunoreactive beta-endorphin and hand skin temperature during the electro-acupuncture induction of ovulation. Chen BY, Yu J. Acupunct Electrother Res. 1991;16(1-2):1-5.
36-70 years of opioid research: the exciting but vain quest for the Holy Grail. orrbett AD, Henderson G, McKnight AT, Paterson SJ. Br J Pharmacol. 2006 Jan;147 Suppl 1:S153-62.
37-Effects of electro-acupuncture on anovulation in women with polycystic ovary syndrome. Stener-Victorin E, Waldenström U, Tägnfors U, Lundeberg T, Lindstedt G, Janson PO. Acta Obstet Gynecol Scand. 2000 Mar;79(3):180-8.
38-Acupuncture for polycystic ovarian syndrome. Lim CED, Ng RWC, Cheng NCL, Zhang GS, Chen H. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Jul 2;7:CD007689.
39-Neuroendocrine Impairments of Polycystic Ovary Syndrome.Ruddenklau A, Campbell RE. Endocrinology. 2019 Oct 1;160(10):2230-2242.
40-New Perspectives on the Pathogenesis of PCOS: Neuroendocrine Origins. Walters KA, Gilchrist RB, Ledger WL, Teede HJ, Handelsman DJ, Campbell RE. Trends Endocrinol Metab. 2018 Dec;29(12):841-852.
41-Acupuncture for polycystic ovarian syndrome: A systematic review and meta-analysis. Jo J, Lee YJ, Lee H. Medicine (Baltimore). 2017 Jun;96(23):e7066.
Bunlarıda İnceleyin;
Doğum Kontrol Hapı Kullanımı ve Polikistik Over Sendromu
Polikistik Over Sendromu’nda Tüylenme Artışı ve Tedavisi
Polikistik Over Sendromu’nda Meme Gelişimi
Polikistik Over Sendromu’nda Adet Düzensizliği ve Tedavisi
Polikistik Over Sendromu’nda Cinsellik ve Libido
Polikistik Over Sendromu’nda Sivilce ve Tedavisi